Max Havelaar is verschenen in mei 1860. Bijna 150 jaar later, in februari 2010, is er een moderne versie van uitgebracht, hertaald en bewerkt door Gijsbert van Es, beroepshalve journalist bij NRC Handelsblad. De hertaalde versie is niet alleen omgezet naar hedendaags Nederlands, maar is ook een vijfde korter dan het origineel.
Max Havelaar maakt deel uit van de Nederlandse canon en is dus verplichte lectuur op de middelbare school. Steeds meer leerlingen bleken echter hun lectuur al na enkele hoofdstukken op te geven omdat ze de taal te oubollig en het boek te langdradig vonden en daar besloot Van Es iets aan te doen.
Dat iemand het aandurfde om zo’n monument onder handen te nemen, heeft uiteraard tot een storm van protest geleid. De tegenstanders betogen onder meer dat de bewerking veel te snel en te weinig doordacht gemaakt is, dat ook de weglatingen nattevingerwerk zijn, dat dergelijke bewerkingen de infantilisering van het onderwijs in de hand werken, dat de omzetting naar hedendaags Nederlands een onvergeeflijke stilistische en retorische verarming betekent, en dat Max Havelaar na 150 jaar qua taal en concept nog zo fris aandoet dat een herwerking helemaal niet nodig was.